1 Samuel, bài 11
1Samuel 10:1–27
Mặc dù đây là lần đầu tiên vị tiên tri của Đức Chúa Trời chính thức xức dầu cho một người lên làm vua dân Israel, nhưng tục lệ xức dầu nầy do chính Chúa truyền dạy ông Môise thực hiện trên các thầy tế lễ khoảng 400 năm trước (Lêvi ký 8:12) bằng loại dầu thánh pha chế theo công thức Đức Chúa Trời truyền dạy (Xuất Ai-cập 30:22–25). Có lẽ sự xức dầu đã trở thành một tục lệ trong dân Israel, hoặc các sắc dân sống gần họ cũng đã áp dụng tục lệ nầy (Quan Xét 9:8). Bình đựng dầu ngày xưa là một cái lọ nhỏ, cổ eo, để khi đổ ra thì dầu chỉ chảy từng giọt. Samuel xức dầu cho Saul bằng một lọ dầu nhỏ như vậy, hôn anh ta, rồi nói: “Chẳng phải Đức Giê-hô-va đã xức dầu cho anh để làm người lãnh đạo cơ nghiệp của Ngài sao?” (1). Samuel được vinh dự xức dầu cho vua đầu tiên.
Để Saul biết đó là sự thật, Samuel nói trước những việc Saul sẽ gặp khi từ giã ông để ra đi: “Hôm nay, khi từ giã tôi ra đi, anh sẽ gặp hai người gần bên mộ Rachel, trong lãnh thổ Benjamin, tại Zelzah. Họ sẽ nói với anh: ‘Những lừa cái mà anh đi tìm đã kiếm được rồi. Bây giờ, cha của anh không còn lo đến lừa cái nữa, nhưng lại lo lắng về các anh, và tự nhủ: ‘Tôi phải làm gì để tìm được con trai tôi đây?‘ Từ đó đi xa hơn nữa, đến cây sồi ở Tabor, anh sẽ gặp ba người đi lên Bethel để thờ phượng Đức Chúa Trời: một người đem ba con dê con, một người đem ba ổ bánh, và người thứ ba đem một bầu da rượu. Họ sẽ chào và cho anh hai ổ bánh, và anh sẽ nhận lấy từ tay họ. Sau đó, anh sẽ đến Gibeah Elohim, nơi có một cái đồn của người Philistine. Khi đã vào thành rồi, anh sẽ gặp một đoàn tiên tri từ nơi cao xuống, có đàn lia, trống cơm, ống sáo, đàn hạc đi trước và họ sẽ nói tiên tri. Thần của Đức Giê-hô-va sẽ tác động mạnh trên anh, và anh sẽ nói tiên tri với họ, rồi anh sẽ được biến đổi thành một người khác. Khi thấy các dấu hiệu nầy xảy ra thì anh hãy tùy cơ ứng biến, vì Đức Chúa Trời ở với anh!” (2–7).
Samuel dặn Saul sau khi về nhà hãy đi xuống Gilgal trước, chờ bảy ngày thì ông sẽ đến đó để dâng tế lễ thiêu và tế lễ bình an và cho Saul biết những điều phải làm để trở thành vua của Israel (8). Ở thời điểm đó, chắc chắn là Saul rất hoang mang không biết sự thật như thế nào, vì mọi chuyện đều xảy ra quá bất ngờ. Tử chuyện đi tìm mấy con lừa đi lạc dẫn tới thực tế như chiêm bao nầy. Saul rời khỏi Samuel để đi về nhà thì trên đường đi ông gặp đúng y những gì Samuel đã nói trước. Saul phải đi ngang mộ của Rachel là mẹ ông tổ Benjamin của mình, gặp hai người cho biết đã tìm được mấy con lừa. Khi tới cây sồi Tabor, nơi chôn cất Deborah, bà vú của Rachel, Saul gặp ba người từ phía Kirjath-Jearim đi lên Bethel để thờ phượng Chúa, họ cho ông hai ổ bánh (9).
Rồi Saul đến Gibeah Elohim, nghĩa là đồi của Đức Chúa Trời, thành của Saul, thì gặp một đoàn tiên tri đến đón ông. Các tiên tri nầy là ai? Vào thời ấy, những người trẻ muốn phục vụ Đức Chúa Trời thì được chọn vào học ở trường dạy đạo, giống như trường thần học ngày nay được tổ chức ở nhiều nơi. Thời gian đó thì Samuel là người lập các trường ấy. Nói tiên tri ở chỗ nầy là hát các bài ca tụng Đức Chúa Trời; cho nên, có một nhóm chơi nhạc khí đi trước, những người hát đi theo sau. Saul vốn là một công tử con nhà giàu, ít giao du bên ngoài thì không thể nào biết hoặc thuộc các bài hát của các môn đồ nhà tiên tri. Thấy và nghe họ hát, Saul được Thần của Đức Chúa Trời tác động nên cũng nhập với họ hát lời mầu nhiệm; khiến những người quen lấy làm lạ (10-11).
Người thắc mắc đầu tiên lên tiếng hỏi: “Điều gì đã xảy ra cho con của Kish? Saul cũng thuộc vào hàng các nhà tiên tri sao?” Rõ ràng là họ rất ngạc nhiên; bởi vì gia đình của ông Kish không dính dáng gì tới trường dạy các tiên tri trẻ nầy hết; mà sao lại có một con trai lọt vô nhóm người được ơn thần thượng nầy; cho nên, một người khác hỏi: “Vậy, cha của họ là ai?” Vì nếu Saul, con của Kish, được vào trường nầy, những tiên tri trẻ kia cũng là con của những người cha bình thường thôi. Nhưng họ không biết những người cha của mấy tiên tri trẻ đó là ai. Cho nên “có câu ngạn ngữ rằng: ‘Saul cũng thuộc vào hàng các nhà tiên tri sao?’” (12).
Saul không thể hát mãi như các nhà tiên tri trẻ. Khi Thần của Chúa hết tác động trên ông thì ông ngưng, không thể hát được nữa. Rồi ông tách ra khỏi đoàn tiên tri đó để đi lên nơi cao, có lẽ với ý định cảm tạ và ca khen Đức Chúa Trời. Trên đường đi ông gặp chú của mình; chú ông hỏi: “Các cháu đi đâu vậy?” Saul giải thích mình và người đầy tớ đi tìm mấy con lừa cái đi lạc, nhưng không tìm được nên đã đến gặp nhà tiên kiến Samuel (14). Nghe nhắc tới tên Samuel, người chú của Saul vội hỏi: “Cháu hãy nói cho chú biết Samuel đã nói gì với hai cháu?” (15). Ai cũng rất tò mò muốn biết vị tiên tri nói điều gì; bởi họ không được Chúa bày tỏ gì hết, chỉ có nhà tiên tri mới biết trước những việc sẽ xảy ra. Cho nên, người chú tò mò là phải, vì gặp Samuel là hiếm hoi.
Saul không kể cho người chú nghe những gì Samuel đã nói với mình. Kể cả người đầy tớ chỉ biết mang máng cậu chủ được Samuel tiếp đãi cách tôn trọng (16). Kể ra Saul là một người khá kín miệng, không hay khoe khoang khi chưa tới lúc vinh quang. Ở phần trước, Samuel bảo Saul hãy đi trước xuống Gilgal, chờ ông bảy ngày, ông sẽ tới dâng tế lễ thiêu và tế lễ bình an, rồi sẽ chỉ dẫn cho Saul biết những điều ông ta phải làm (8). Có lẽ Samuel đã gặp riêng Saul ở đó để dặn dò và chỉ dẫn về nhiệm vụ và trách nhiệm của một người làm vua trên dân Israel. Sau đó ông mới triệu tập dân chúng ra mắt Đức Chúa Trời tại Mizpah (17).
Ông nói: “Giê-hô-va Đức Chúa Trời của Israel phán rằng: ‘Ta đã đem Israel ra khỏi Ai Cập; Ta đã giải cứu các ngươi khỏi tay người Ai Cập và khỏi tay tất cả các vương quốc áp bức các ngươi.’ Ngày nay các ngươi khước từ Đức Chúa Trời của các ngươi, là Đấng đã giải cứu các ngươi khỏi mọi tai ương và khốn cùng. Các ngươi đã thưa với Ngài rằng: ‘Xin lập một vua cai trị chúng tôi!’ Vậy bây giờ, hãy trình diện Đức Giê-hô-va theo từng bộ tộc và từng gia tộc” (18–19). Samuel luôn tin cậy sự điều khiển của Đức Chúa Trời; cho nên, ông bảo các chi tộc Israel lần lượt tới gần để bốc thăm. Sự bắt thăm ở đây có lẽ là dùng Urim và Thumim. Vì kết quả sẽ rõ ràng rạch ròi theo viên đá trắng hay đen mà biết chi tộc Chúa chọn. Benjamin được chọn ra (20).
Rồi từng gia tộc trong chi tộc Benjamin lần lượt tới gần Samuel để biết gia tộc nào được chọn. Gia tộc Matri được chỉ ra, và cuối cùng là Saul được Chúa chỉ ra, nhưng lúc ấy không ai tìm được Saul vì anh ta xấu hổ trốn trong đống đồ đạc (21–22). Nói về gia tộc Matri thì cái tên nầy chưa bao giờ được ghi trong Kinh Thánh hay sử sách. Như vậy, vì chỗ nầy tên Matri xuất hiện bất thình lình mà chưa bao giờ có trước đó, thì rất có thể đó là tên chính thức của ông Kish, cha của Saul. Người ta tới đống đồ đạc theo sự chỉ dẫn của Chúa, lôi Saul ra. Anh ta cao lớn hơn mọi người Israel đang có mặt tại đó từ vai trở lên (23). Samuel giới thiệu Saul là người được Chúa chọn rằng: “Trong cả dân chúng, không có ai được như người” (24). Người Israel bèn tung hô “Vua vạn tuế!“
Samuel đã viết sẵn một cuốn sách các luật lệ về vương quyền. Vì nếu tới lúc ấy ông mới giảng giải rồi sau đó mới viết, thì không hợp lý. Qua sự kiện nầy, chúng ta mới thấy khả năng của người được Đức Chúa Trời chọn từ trong lòng mẹ. Ông Samuel chẳng những rành rẽ về việc tôn giáo, có khả năng nghe và trò chuyện với Đức Chúa Trời, ông còn được Chúa chỉ dẫn về những việc xa lạ đối với ông; bởi vì vương quyền Israel dưới mắt Đức Chúa Trời là việc hoàn toàn mới (25). Ngày đó, có một số dũng sĩ bắt đầu theo Saul và ở với ông tại nhà ông ở Gibeah (26). Nhưng cũng có vài kẻ ganh tị; có lẽ là những người có sức mạnh hơn nhiều người, thì coi thường Saul, họ nói: “Người nầy làm gì giải cứu chúng ta được?” Saul nghe nhưng làm lơ vì chưa có thành tích gì (27).
Dân Israel từ bỏ Chúa, chọn một vua cho mình. Mặc dù Đức Chúa Trời thuận ý họ và ban cho họ một vua, nhưng không có nghĩa Ngài hài lòng về họ. Chúng ta cũng phải nhìn thấy để đừng cho rằng những điều Chúa cho phép xảy ra trong đời sống là điều đẹp ý Ngài. Nếu chúng ta biết điều gì Chúa không thích, thì đừng bao giờ phạm phải; vì hậu quả chẳng tốt lành gì hết.
1Samuel11.docx
Rev. Dr. CTB